کد مطلب:27874 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:142
حدیث «هر كه من مولای اویم، پس علی مولای اوست»، چنان به تواتر نقل شده كه متیقّن است آن را پیامبرصلی الله علیه وآله گفته است.[2]. و ذهبی در رساله خود گفته است: حدیث «هر كه من مولای اویم، پس علی مولای اوست»، از متواترات است و قطعی است كه پیامبرصلی الله علیه وآله آن را فرموده است و عدّه زیاد و گروه های متفاوتی با طریق های صحیح و حَسَن و ضعیف و مردود، آن را نقل كرده اند كه من آنها را می آورم....[3]. علّامه عبد الحسین امینی، حدیث غدیر را از صد و ده تن از صحابیان، گزارش و در پایان، تأكید نموده است كه آنچه او گزارش كرده، تمام آن چیزی نیست كه وجود دارد.[4] محقّق فقید، سیّد عبد العزیز طباطبایی رحمه الله در پانوشت این سخن گفته است: صحابیانی دیگر - جز آنان كه علّامه امینی معرّفی كرده -، روایت غدیر را گزارش كرده اند كه همه آنها را در كتاب علی ضفاف الغدیر[5] یاد كرده ام. در الغدیر، فهرست بلندی از اقوال تابعیانی كه حدیث غدیر را نقل كرده اند، نیز آمده است. عالم جلیل القدر، مدافع نستوه ولایت، میر حامد حسین هندی نیز بخش بزرگی از اثر بی مانندش، عبقات الأنوار را ویژه حدیث غدیر ساخته، سند آن را به تفصیلْ گزارش كرده و در نقد دیدگاه كسانی كه به عدم تواتر آن باور دارند، به تفصیل تمام، سخن گفته و نا استواری این دیدگاه را روشن ساخته است.[6]. گویا سخن گفتن از سند حدیث و استواری گزارش آن در منابع حدیثی، سخنی زاید باشد. از این رو گفتار تنی چند از محدّثان را می آوریم و بحث را در بُعد دیگری از آن ادامه می دهیم: حاكم نیشابوری در المستدرك علی الصحیحین، حدیث غدیر را نقل كرده و پس از آن، در یك مورد نوشته است: این حدیث، مطابق شرط شیخین (بخاری و مسلم)، صحیح است؛ ولی این دو، آن را نقل نكرده اند.[7]. نیز در موردی دیگر، پس از نقل آن، نوشته است: سند این حدیث، صحیح است و آن دو، نقلش نكرده اند.[8]. ترمذی، پس از نقل این حدیث در السنن، نوشته است: این حدیث، نیكو و صحیح است.[9]. ذهبی نیز نوشته است: این حدیث، قطعی و تردید ناپذیر است. ذهبی، در ذیل شرح حال ابن جریر طبری نوشته است: چون به ابن جریر خبر رسید كه ابن ابی داوود به حدیث غدیر خم ایرادی گرفته است، كتاب الفضائل را نوشت و در «صحیح» بودن سند حدیث، سخن راند. من، یك جلد از طرق حدیث ابن جریر را دیدم و از كار او و فراوانی طرق این حدیث، به شگفت آمدم.[10]. ابن حجر می گوید: و امّا حدیث «هر كه من مولای اویم، پس علی مولای اوست» را تِرمِذی و نسایی نقل كرده اند و آن، جداً طرق فراوانی دارد. ابن عقده آنها را در كتابی مستقل گرد آورده است و بسیاری از اسناد آن، صحیح و نیكوست.[11]. كتاب ابن عقده با عنوان حدیث الولایة، تا حدود قرن دهم در اختیار عالمان بوده است. سیّد بن طاووس درباره آن نوشته است: و در آن، تصریح پیامبرصلی الله علیه وآله به ولایت علی علیه السلام را با صد و پنجاه طریق، روایت كرده است[12]. [13]. ابن عساكر نیز در موارد متعددی از اثر عظیمش، از این حدیث یاد نموده و فقط در یك مورد، نود طریق آن را یاد كرده است[14] و چنین است یادكرد بسیاری دیگر از محدّثان و مفسّران و عالمان. با این همه، اگر كسی یا كسانی، در صدور حدیث و یا چگونگی نقل آن تردید روا دارند، بی گمان از سَرِ استكبار و رویارویی با حق است و نه چیز دیگر.
حدیث غدیر، از مشهورترین و بلندآوازه ترین احادیث نبوی است و بسیاری از محدّثان و عالمان، بر استواری و بلكه بر تواتر آن، تأكید كرده اند.[1] ابن كثیر می گوید: